TEATR DRAMATYCZNY W WAŁBRZYCHU

2023, maj

43. WARSZAWSKIE SPOTKANIA TEATRALNE

NIEWOLNICA ISAURA

Agnieszka Wolny - Hamkało, Martyna Majewska

reż. Martyna Majewska

premiera 28 października 2022

Niewolnica Isaura była emitowana w połowie lat 80-tych w TVP po Dzienniku Telewizyjnym i po cotygodniowej parateatralnej konferencji Jerzego Urbana. A potem… ulice polskich miast się wyludniały, po zaczynał się Serial. A jak emisja się zakończyła, to wiele poruszonych losem białej niewolnicy mam nadawało swoim córkom imię Isaura. Tak było!

2021, grudzień

NIECH PRAWO BĘDZIE Z WAMI

Jan Czapliński

reż. Aneta Groszyńska

premiera 18 grudnia 2020

One man show Filipa Perkowskiego, rzecz powstała z potrzeby twórców zamanifestowania swoich poglądów, w związku z czym z upływem czasu to przedsięwzięcie prawdopodobnie będzie nieczytelne,   a nawet - już jest. Z faktem, że spektakl ma komentować bieżące wydarzenia, twórcy niespecjalnie się ukrywają. A ponieważ żywię odrazę do publicystyki w teatrze i do publicystyki politycznej w ogóle – ten spektakl uznałem za adresowany do zupełnie innego widza niż piszący te słowa, mianowicie – dla młodego rewolucjonisty (stwierdzenie bez cienia protekcjonalności, po prostu – fakt)

Wojciech Ziemilski

premiera 24 października 2020

Tak, oczywiście rzecz o epidemii, o zamknięciu, o tytułowym pacjencie zero, który wrócił niezdrów od córek z Niemiec. Ale przede wszystkim ten znakomity projekt wydał mi się takim studium naszej frustracji, i tej wywołanej przymusową izolacją i tej będącej nieodłączną częścią cyberprzestrzeni.

Dzięki prostemu zabiegowi, banalnemu wręcz – ale cudownie zabawnemu - wykorzystaniu filtrów dostępnych w Internecie, Wojciech Świeściak wciela się w role internatów komentujących naszą sytuację epidemiczną. I same te komentarze, nawet pozbawione komentarza czy interwencji dramaturgicznej, są wyjątkowo atrakcyjnym materiałem dla teatru. Pokazują nasze (nasze – internautów) zacietrzewienie, wiarę w spiski, czy odczucie posiadania monopolu na racje w rozmaitych sporach, zresztą, każdy, kto czytał jakiekolwiek forum internetowe, wie. Niby wszyscy wiemy, że ludzie wypisują bzdury w Internecie, ale – pokazanie tego, teatralna opowieść o tym zjawisku, jest mimo wszystko jest jakoś dojmująca, wywołuje uczucie nieznośności.

pilgrim/majewski

premiera 19 marca 2021

Mamy oto kameralne przedsięwzięcie o – mówiąc najkrócej - wałbrzyskiej porcelanie, a raczej o kobietach pracujących w trzech miejscowych fabrykach owego „białego złota”. Spektakl fantastycznie rozpoczyna się śląską godką debiutującego na tej scenie Mikołaja Krzeszowca, która to opowieść kończy się koniecznością wstawienia zęba wybitego podczas gry w piłkę. Ząb będzie z porcelany, a porcelana - z Wałbrzycha. I mamy zatem piękne wprowadzenie, niestety, ciąg dalszy tej opowieści już trochę dezorientował.

Prawdopodobnie spektakl miał mieć przede wszystkim walor edukacyjny, i istotnie – ciekawa była opowieść o strajkach z 1980 roku czy - monolog wypalarki z Krzysztofa (jedna z fabryk), a całkiem zabawna - anegdotą o przerabianiu napisów na gotowych już wyrobach. A teatralnie – najefektowniejszą sceną tego przedsięwzięcia wydało mi się finałowe rzucanie talerzami z wściekłej bezradności, i istotnie miało ono walor widowiskowości (jak to rzucanie talerzami), ale wściekłości niestety nie było tam jak na lekarstwo, wyczułem, że coś nie zadziałało.

Marcin Napiórkowski, Katarzyna Szyngiera reż. Katarzyna Szyngiera

premiera 17 kwietnia 2021

Wysłuchałem uważnie, zgodnie z apelem. Argumenty prawicy były niekiedy zupełnie sensowne, ale ich zderzenie z również czasem sensownymi lewicowymi wyszło niestety trywialnie. Powód był taki, że oglądane przeze mnie postaci były totalnie papierowe, a język, jakim się posługują – tak egzaltowany, że aż irytujący. Wiem, że były to „głosy prawdziwych ludzi”, ale czy dramaturg naprawdę nie słyszał, jak sztucznie brzmiały w ustach aktorów cytaty z przeprowadzonych wywiadów? Z niedowierzaniem oglądałem ciekawą skądinąd rozmowę znanych publicystów, rodziców pięciorga dzieci o „dziecioróbstwie”. Czy koturnowość tej pogawędki była próbą ośmieszenia bohaterów? Najwyraźniej.

G. Flaubert/Nabokow; adapt. M. Podstawny

premiera 19 grudnia 2020

Rzecz nietuzinkowa, pełna eksperymentów formalnych, które szczęśliwie nie przykrywają i nie mącą ani sensu ani istoty obu arcydzieł, oglądamy spektakl znakomicie zagrany przez p. Dorotę Furmaniuk, napisać, że to rola pełna poświęceń, to jakby nic nie napisać i wcale nie mówię tu tylko o zimnych Odry wodach.

Aktorka ma tutaj niełatwe zadanie balansowania na bardzo, ale to bardzo cienkiej linii stanowiącej granicę między graniem p. Bovary a – byciem nią, na czym się zresztą pomysł tego spektaklu opierał. I jakkolwiek to porównanie brzmi egzaltowanie („granie” a „bycie”), rzecz dzięki tej - powiedzmy, że transgresji – jest naprawdę poruszająca, jakoś mocno dotyka to jej rozpaczliwe szukanie szczęścia, ukojenia, spokoju, miejsca, miłości, adrenaliny, sensu, życia. Właśnie - życia. Tak bardzo różnimy się od naszych przodków z połowy XIX wieku, że nie różnimy się wcale - to akurat najoczywistszy morał płynący z tego przedstawienia. (Scena w karocy w powieści, fiakier – jeśli pamiętacie – zdumiony był nieco, że jego pasażerowie mają aż taką „żądzę lokomocji”, może nie wnikajmy co kochankowie w tym pojeździe porabiali…).

Remigiusz Ryziński, Martyna Majewska

premiera 6 listopada 2020

Momentami jest naprawdę grubo.

Ale widzowie są uprzedzani i - jak ktoś nie lubi, nie chce, wstydzi się, albo trafił przypadkiem, to ma możliwość wyłączenia się, zatem sprawa postawiona jest uczciwie. Dodajmy dla porządku, że przedstawienie jest nie tyle o seksie, co o mówieniu o nim, a to przecież trochę co innego.

Jak  opowiedzieć na przykład o tym - dlaczego żony uprawiają seks z mężami jakoś dwa razy w miesiącu? Albo - dlaczego transwestyta podczas seksu nie może, pod żadnym pozorem, wyjść ze swojej roli? (Rewelacyjny i bardzo poruszający epizod Aleksandra Kalety, brawo charakteryzacja!) Czy też - co sądzić o fakcie, że pewna korzystająca na co dzień z aplikacji randkowej dama traktująca erotykę jako nieodzowną i całkiem przyjemną część życia, jest umówiona na bzykanko się z 18-letnim synem znajomej? Jak się zresztą dowiemy od samej zainteresowanej - wolałaby coś bardziej na poważnie z Piotrem, strażnikiem więziennym, pięknym, umięśnionym i hojnie obdarzonym mężczyzną, cóż, kiedy on… ale może nie będę psuł tej niespodzianki. Więc - jak o tym wszystkim opowiedzieć?  O tych meandrach i o codziennej codzienności naszej seksualności? Jest pewien sposób, otóż – WPROST.

I właśnie wprost o pożyciu swoich bohaterów opowiada nam p. Angelika Cegielska, ten spektakl jest popisem jej talentu, nie wiem czy praca przy Seksie była trudna czy łatwa, wiem jednak na pewno. że cień wstydu czy zgorszenia zniweczyłby cały spektakl. 

2020, luty

ŻEGLARZ

Jerzy Szaniawski

premiera 28 lutego 2020

Z pewnością spektakl debiutującego na profesjonalnej scenie Wojtka Rodaka nie jest pomnikiem wystawionym Patronowi. Ale nie jest też kpiną z tego zdumiewająco współczesnego tekstu (bo przecież można było IM przywalić, że hej), może zatem - trochę żartem? A może – Żeglarz jest szlachetnym - bo wszak klasycznym - pretekstem do zabawy teatrem, do przypomnienia widzowi, żeby czytał sobie Szaniawskiego jak chce, oby tylko czytał, że można i o mitach, o ich sile i potrzebie polityczno-społecznej, ale - i np. o pomysłowych gadżetach teatralnych, w tym - miodzie z własnej dachowej pasieki. Można!

Było w tym przedstawieniu coś uroczo bezczelnego, co prawda nie wszystko zrozumiałem, np. nie wiadomo, jaką rolę grają olśniewające zresztą kostiumy Marty Szypulskiej i dlaczego właśnie takie są; trudno również zgadnąć, dlaczego na początku aktorzy manierycznie się w swoich kwestiach zająkują, a następnie im to przechodzi, także improwizowana scena rozmowy przez telefon była w tym wystawieniu mało adekwatna, choć aktorka poradziła sobie z nią znakomicie, było to zabawne. Pewnie coś tam jeszcze bym znalazł, ale czepiać się nie będę, gdyż spektakl odnajduję zupełnie udanym, i – summa summarum - utwór ów dał mi zadowolenie artystyczne, że zacytuję A. Słonimskiego.

2019, kwiecień, 39. Warszawskie Spotkania Teatralne

INSTYTUT GOETHEGO

Daria Kubisiak

reż. Cezary Tomaszewski

premiera 19 listopada 2018

Po czterech próbach to już pewne - spektakli Cezarego Tomaszewskiego nie rozumiem, fenomen Cezarego idącego na wojnę, Piny czy Kramu z piosenkami mocno mnie zdumiewa, nie mam odrobiny nawet kontaktu z poczuciem humoru i z dezynwolturą reżysera. W trakcie tego przedstawienia dokonałem gruntownego przeglądu swojego życia (dwukrotnie) oraz udało mi się nie wpaść w głęboki sen, co byłoby niebezpieczne, gdyż zdarza mi się pochrapywać.

2018, maj

GDYBY PINA NIE PALIŁA, TO BY ŻYŁA

Aldona Kopkiewicz

reż. Cezary Tomaszewski

premiera 12 maja 2017

Mówiąc najkrócej – o szkodliwości palenia i w sensie medycznym (Pina zmarła śmiercią palacza, na raka płuc), i o niemożliwym do opanowania uzależnieniu. Od nikotyny, od pracy, od sztuki, i od obecności w bliskim kosmosie kogoś obdarzonego charyzmą. Oglądając trzecie przedstawienie Tomaszewskiego utwierdziłem się w przekonaniu, że dezynwoltura reżysera nie trafia jednak do mojej wrażliwości, choć nie paląc od 3 już lat (po ćwierćwieczu smrodzenia), doskonale rozumiałem trud rozstania się z tym okropnym nałogiem. Ale publiczność WST była zachwycona i dała długie owacje.

Obok mnie – i z lewej i z prawej strony siedziały dwie widzki, które przez ¾ spektaklu zanosiły się gruźliczym niemal kaszlem. Dawno temu kindersztuba zakazywała chodzenia do teatru, gdy ma się tego typu dolegliwości, ale czasy się zmieniły.