TEATR IM. BOGUSŁAWSKIEGO W KALISZU

2022, grudzień

ZŁY

Leopold Tyrmand

reż. Radosław Rychcik

premiera 16 grudnia 2022

Każde wystawienie Złego poza stolicą za sobą pewne ryzyko, bo ta powieść – piękny hołd oddany miastu – JEST przecież książką o Warszawie. Pokazany więc na innej szerokości geograficznej nie musi być przez widzów przyjęty entuzjastycznie, podobnie jak pewnego rodzaju egzotyką byłoby dla widzów stołecznych zagranie im tutejszej Prosny (spektaklu, nie rzeki). Jednak dzięki bardzo dobrej adaptacji kaliski spektakl nie ujął ni grama miłości Tyrmanda do Warszawy a widzowie obejrzeli po prostu świetny kryminał.

Historii opowiadać nie będę, bo Złego czytał każdy i przecież wielkiego kwantyfikatora nie nadużywam. Mamy adaptację dość wierną, choć oczywiście okrojoną, gdyż musiał reżyser historię szlachetnego zbira zmieścić w rozsądnym czasie scenicznym, a książka przecież rozmiarów jest słusznych. Z niespodzianek – to mogę napisać nie psując zabawy – Malwinę Brych widzimy w roli reportera Kubusia,  a zamiast Edwina Kolanko – mamy Edwinę. Skoro Konrad może być kobietą, to red. Kolanko tym bardziej, prawda? Ale scena z p. Prokurator była jednak ździebko spoza Tyrmanda, rozumiem, że to odwołanie do współczesności i licentia poetica, jednak coś ździebko zazgrzytało. I właściwie – to moja jedyna uwaga do tego z rozmachem przygotowanego spektaklu (brawa dla Łukasza Błażejewskiego za kostiumy i scenografię).

2020, grudzień

TRANSFUGIUM

Olga Tokarczuk, opr. Krzysztof Rekowski

reż. Krzysztof Rekowski

premiera 14 kwietnia 2019

 Renata, znużona dotychczasowym życiem, postanawia zostać wilkiem czy też wilczycą. Zjawia się więc w tytułowej klinice, gdzie nastąpi jej transfugacja. Przed przeistoczeniem bohaterkę odwiedza rodzina, która nie jest zadowolona z decyzji podjętej przez wspomnianą, a najmniej – syn, który ze złości biega po scenie i bardzo głośno wykrzykuje brzydkie wyrazy. Pan doktor próbuje zrozumieć postawy odwiedzających serwując zdania, które swoją mocą wbijają w fotel, np. ”emocje są prawdziwe, nieprawdziwe mogą być ich przyczyny”. Renata istotnie zostaje wilczycą, przygarnia ją wataha (której rozmowa była tłumaczona w napisach na polski), gdyż – uzasadniają wilki - jako nowa w tej skórze sama nie przeżyłaby zimy. Kurtyna.

No błagam.

PROSNA. KRYMINAŁ MUZYCZNY

David Desola

Reż. Adam Biernacki

Premiera 4 listopada 2018 

Ostatni tydzień Bezana (Maciej Grzybowski) w pracy, po 30 latach w magazynie odchodzi na emeryturę. Na przeszkolenie przychodzi jego następca, młody chłopak Fok - cóż to za imię? (Jakub Łopatka) i jesteśmy świadkami – powiedzmy – przekazywania obowiązków. Jak się okaże magazyn ów ma pewne tajemnice…

Wydaje mi się, że czytanie tego tekstu tylko jako zderzenia „młodego ze starym” mocno go zubaża i jednak czyni trochę efekciarskim. Dlatego te różne światy naszych bohaterów są jedynie pretekstem, do opowieści o… atawizmach, o przyzwyczajeniach, niekiedy mało sensowych, ale jednak nieusuwalnych; o ceremoniach, których istnienie trudno wytłumaczyć, a bez których byłoby pusto, także - o tych, co zmieniają świat i tych, co się doń dostosowują.

2017, wrzesień

NOCE I DNIE (TOM VI: NIE WIEM, O CZYM JEST JUTRO)

na podstawie Marii Dąbrowskiej

reż. Sebastian Majewski

premiera 8 kwietnia 2017

Barbara Niechcic - tak po ludzku - potrzebowała w alkowie dawki solidnego mocnego seksu. Niestety, najbardziej zainteresowany, czyli Bogumił – nigdy się o tym nie dowiedział, gdyż nie zdradziła mu tego pragnienia. I był łagodny jak baranek, można sobie wyobrazić, że jakoś nieledwie poetycko spłodził czwórkę młodych Niechciców. Nie doszukamy się na szczęście analizy i skutków freudowskiej frustracji u Barbary, bo kaliski spektakl najbardziej jest o tym, że na całe nasze życie ma wpływ to, co mówimy, ale także -  to, co przed światem i najbliższymi ukrywamy. 

Wydaje się, że jednym z głównych bohaterów przedstawienia są nenufary. Właściwie nie znikają ze sceny, pojawiają się na weselu, na pogrzebie, przy zaręczynach. Po prostu są. Tak, jakby tylko one wiedziały, co będzie i o czym będzie jutro – nieco w nawiązaniu do podtytułu spektaklu. Jakby zawsze tej biednej Barbarze (ale i Bogumiłowi) przypominały o ich niespełnieniu, o niewykorzystanych szansach i możliwościach. 

Nieco bezczelne pokazanie pięciotomowej historii Niechciców w ciągu dwóch godzin spektaklu jest czymś bardzo brawurowym. Ale i Sebastianowi Majewskiemu i Tomaszowi Jękotowi udało się to i z wdziękiem, i z szacunkiem do powieści. 

2017, kwiecień - 37. Warszawskie Spotkania Teatralne

NAJGORSZY CZŁOWIEK NA ŚWIECIE

na podst. Małgorzaty Halber

reż. Anna Smolar

premiera listopad 2016

Po obejrzeniu tego spektaklu obiecałem sobie, że już nigdy nie będę czytał recenzji przed zobaczeniem przedstawienia. Bo przeczytałem, poukładałem sobie w głowie – czyli nastawiłem się, a potem odnosiłem dojmujące wrażenie, że pomyliłem w Dramatycznym sale i wylądowałem na czymś innym.

Nie jest to bowiem rzecz – jak pisano – o kobiecym alkoholizmie, czy też o tabu z nim związanym. A w ogóle to jest jakieś tabu? Najgorszy człowiek na świecie bowiem jest spektaklem o niemożności wystawienia spektaklu o kobiecym alkoholizmie, a to zupełnie co innego. 

Anna Smolar książkę Małgorzaty Halber potraktowała tylko jako bazę, wiele kwestii aktorzy improwizowali. Niestety, było to widać, choćby - niemrawa rozmowa z widzami o skojarzeniach była zdecydowanie za długa, jakby aktorka wahała się ją skończyć czy też doprowadzić do puenty.